Enkele weken geleden heb ik samen met mijn fotomaat een fantastisch mooie avond doorgebracht bij Noctua Nature Hides van Hans Menop en Cees Uri. Hans heeft op zijn boerderij in Barchem een waar fotoparadijs gemaakt voor het mooi kunnen vastleggen van kerkuilen in hun natuurlijke omgeving.
Al jaren hoop ik eens de kerkuil te zien en te kunnen fotograferen. Maar met uitzondering van een glimp in de nacht en eenmalig een kerkuil in een donkere schuur heb ik ze nog nooit in de vrije natuur van dichtbij kunnen aanschouwen. Voor mij blijven het spookvogels in de nacht. Het prachtige witte masker met de grote donkere ogen binnen het oranjeblauwe verenpakket van de uil maakt op mij grote indruk. En de gratie waarmee ze door de lucht lijken te zweven is een belevenis op zich. Fluisterstil.
Bij Hans op de boerderij aangekomen worden we vriendelijk ontvangen met een kop koffie en een praatje over de uilen. Het enthousiasme van Hans werkt aanstekelijk en ik kan dan ook bijna niet wachten om de locatie te gaan zien waar we de uilen kunnen spotten. Al decennia lang broeden er bij hem op het erf kerkuilen in de nok van een oude landbouwschuur. Op de open zolder van deze schuur heeft Hans een prachtige setting gebouwd met natuurlijk ogende diorama's. Deze setting kan ook nog eens van tijd tot tijd worden aangepast, waardoor er gevarieerde foto's gemaakt kunnen worden. Het geheel wordt professioneel uitgelicht door grote daglichtlampen en spots. Doordat de uilen al jaren in deze omgeving leven horen de diorama's tot hun natuurlijke leefomgeving en ze gedragen zich dan ook volkomen natuurlijk. Ze poetsen hun verenpakket, jagen in de omgeving op muizen, voeren hun uitgevlogen jongen en zitten rustig op of in één van de diorama's de omgeving te bestuderen. Het door Hans gebruikte licht is heel geleidelijk geïntroduceerd. Met heel veel geduld en kennis van zaken heeft hij de uilen geleidelijk aan gewend aan het licht en ze trekken zich hier inmiddels niets meer van aan. Maar door dit licht heeft de natuurfotograaf wel de gelegenheid tot het maken van mooie opnames van deze fantastische uilensoort.
We worden door Hans naar de hut gebracht die professioneel gebouwd is op het dak van de tegenoverliggende landbouwschuur. Via een vaste trap kom je in een royaal vertrek met op ooghoogte uitzicht op de hooizolder waar de zojuist beschreven uilenlocatie staat. Voor de gecamoufleerde fotoluiken zijn fotosliders aanwezig waar je camera op gemonteerd kan worden. Hierdoor heb je een uitstekend "statief" om zo trillingsvrij mogelijk je foto's te maken. En dat is nodig. Want ondanks de daglichtlampen blijft het een hele uitdaging om mooie foto's te maken in het toch beperkte licht.
We krijgen van Hans de laatste instructies, niet praten, zo min mogelijk bewegen en als de uil komt langzaam de hoeveelheid nu nog gedimd licht wat op voeren. Geen mobieltjes gebruiken want het licht van de schermpjes kan onze silhouetten laten doorschemeren en de vogels afschrikken. En dan begint het wachten. De spookuilen verschijnen geregeld, maar blijken iedere keer weer letterlijk spookuilen te zijn. Elke glimp van beweging geeft een verwachtingsvol zoeken van de kerkuil. Maar meestal is het een bewegende schaduw. Om ons heen beginnen de avondgeluiden, een merel die zijn laatste lied zingt, stalgeluiden van de koeienstal en zo nu dan een koe die nostalgisch loeit. Het licht wordt minder en minder terwijl de spanning steeds meer toe neemt.
We horen de jonge kerkuilen in het broedhok blazende en sissende geluiden maken. Echter nog steeds geen uil te zien. En dan toch nog heel onverwachts zit er opeens een kerkuil in de nok van de schuur op de hanebalken. Onhoorbaar aan komen vliegen. Wauw .... wat een geweldige vogel. En dan begint het spektakel. De kerkuil gaat geregeld op een andere plek zitten, zoekend naar voer. Is geregeld ook even op stap om korte tijd later van buiten de schuur weer aan te komen vliegen, al dan niet met prooi. Vliegt dan weer op naar zijn jongen om deze te voeren en zo gaat het dik een uur door met de grote show. Ondertussen klikt mijn camera er lustig op los. Hoewel klikken ? Ik fotografeer met een spiegelloze camera en door gebruik te maken van de electronische sluiter is er geen enkel geluid van mijn camera te horen. We storen de kerkuilen dan ook op geen enkele wijze.
Het fotograferen vraagt overigens wel enige ervaring met het omgaan met weinig licht. Dus de iso omhoog (ik heb minimaal 800 iso moeten gebruiken), de sluitertijd wat langer (1/15 tot 1/50 sec) en een zo laag mogelijk diafragmagetal (f4.5). Gelukkig zitten de uilen geregeld heel stil, waardoor je prima langere sluitertijden kunt gebruiken om toch scherpe foto's te krijgen. En natuurlijk veel foto's maken, dan is er geen enkele reden om de slechte, licht bewogen of anderszins mislukte foto's er in de nabewerking uit te gooien. Een nabewerking die wel nodig is om uiteindelijk een mooi belichte en goed uitgebalanceerde foto over te houden. Maar dan heb je ook wat ! Unieke foto's van een schitterende vogel die de meesten van ons uitsluitend van plaatjes kennen. Een spookvogel die voor mij tot leven is gekomen. Wat een schitterende belevenis. Een belevenis die ik iedereen die natuurfotografie en natuur een warm hart toedraagt van harte kan aanbevelen. De bijgevoegde foto's spreken voor zich.
Bij Hans en Cees is het ook mogelijk om naast de kerkuilen een keer steenuilen te gaan fotograferen. Iets wat ik al enkele jaren meerdere keren heb gedaan. Idem in een fantastische setting waar het prima mogelijk is om in goed licht schitterende foto's te maken. Binnenkort heb ik weer een afspraak lopen bij Hans en Cees om een middag steenuilen te gaan fotograferen. Ik zal hier later een verslag van doen zodat belangstellenden hier ook van kunnen mee genieten. Wil je ook een keer een fantastisch fotomoment doorbrengen met kerkuilen of steenuilen dan kun je contact opnemen met Hans Menop of Cees Uri via www.noctuanaturehides.nl
Fotogroet Jan